Τι θα γίνει εάν ένα αντικείμενο όπως ένας αστεροειδής ερχόταν κατά πάνω μας; “Θα πρέπει να έχουμε τεχνολογία αποτροπής” απαντά ξεκάθαρα μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ ΜΠΕ, “Πρακτορείο 104.9FM, o δρ. Κλεομένης Τσιγάνης, καθηγητής Αστροφυσικής…

…του Τμήματος Φυσικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σε μερικές ώρες μια στιγμή-σταθμός θα κρίνει εάν η ανθρωπότητα θα μπορεί με τη συλλογή πρωτόγνωρων δεδομένων να σχεδιάσει πλέον ένα σύστημα πλανητικής άμυνας που θα συμβάλει στην αποτροπή μιας καταστροφής από έναν αστεροειδή πάνω στον πλανήτη Γη.

“Έχει σημασία ιστορική το σημερινό πείραμα. Είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται να αλλαχθεί η πορεία ενός ουράνιου σώματος με ανθρώπινη παρέμβαση. Αυτό δεν έχει γίνει ποτέ”, σχολιάζει ο Έλληνας καθηγητής Αστροφυσικής που μάλιστα παροτρύνει ερασιτέχνες αστρονόμους με εμπειρία και αξιόλογο εξοπλισμό να “προσπαθήσουν να εντοπίσουν τον «Δίμορφο» και να δουν εάν θα γίνει πιο λαμπρός όταν τα θραύσματα που προκύψουν από την έκρηξη θα φωτιστούν από τον ήλιο και συνεπώς θα γίνει πιο λαμπρός για αρκετές ώρες μετά τη πρόσκρουση!”.

“Σήμερα είναι μια μεγάλη ημέρα. Ξημερώματα Τρίτης στις δύο και τέταρτο περίπου θα πρέπει καλώς εχόντων των πραγμάτων το σκάφος DART που εκτοξεύτηκε πέρυσι το Νοέμβριο να χτυπήσει τον συγκεκριμένο αστεροειδή που στα 160 μέτρα περίπου είναι ο μικρός από τους δύο αστεροειδείς που γυρνούν ο ένας γύρω από τον άλλον ενώ ταυτόχρονα… περπατούν γύρω από τον Ήλιο, σε απόσταση. Με βάση τα τελευταία δεδομένα όλα πηγαίνουν κατ’ ευχή, η κάμερα που φέρει το DART δουλεύει κανονικά και έχει μάλιστα εντοπίσει τον μεγάλο από τους δύο αστεροειδείς, ο οποίος θα την καθοδηγήσει σιγά, σιγά προς το τελικό στόχο. Όλα αυτά ενώ το DART πηγαίνει με πάρα πολύ μεγάλη ταχύτητα, 25.000 χλμ/ώρα” εξήγησε ο Δρ. Τσιγάνης. Η ομάδα του Έλληνα καθηγητή θα συμμετέχει, όπως μάλιστα αποκάλυψε, από την πρώτη στιγμή στο παγκοσμίου σημασίας επιστημονικό διαστημικό πείραμα.

Πως η Ελλάδα συμμετέχει στο μοναδικό διαστημικό πρότζεκτ

“Η ομάδα μας εδώ στο ΑΠΘ, εμπλέκεται στο κομμάτι του λογισμικού (σ.σ software). Και για το πρόγραμμα DART αλλά και για το ευρωπαϊκό HERA που ακολουθεί στην ανάλυση. Για το DART αλλά και για την ευρωπαϊκή αποστολή “Ήρα” (σ.σ HERΑ) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), είμαστε ειδικοί στο να ερμηνεύουμε τα λεγόμενα δυναμικά φαινόμενα, τις κινήσεις δηλαδή των σωμάτων. Κάνουμε επομένως λεπτομερή προσομοίωση του πως είναι στο σύστημα και κινείται πριν το χτυπήσει το DART και του τι αναμένουμε να συμβεί μετά το χτύπημα του. Προφανώς μόλις πάρουμε στα χέρια μας και πραγματικά δεδομένα σε μερικές εβδομάδες, θα έχουμε μια καλύτερη, μικρότερη περιοχή των παραμέτρων στην οποία θα δώσουμε ιδιαίτερη βαρύτητα τα επόμενα ένα δύο χρόνια προκειμένου να καταλάβουμε ακριβώς τι έκανε το DART με το χτύπημα του πάνω στον αστεροειδή”, εξηγεί ο Έλληνας επιστήμονας ερωτηθείς για την ελληνική συμβολή στην παγκόσμια αυτή αποστολή του DART (Double Asteroid Redirection Test) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA).

Δουλειά του Δρ. Τσιγάνη και των συναδέλφων του είναι η εξακρίβωση “όλων των πιθανών, συμβατών με τις παρατηρήσεις μετά το χτύπημα, εκδοχών” για τη συνέχεια. Όσα κάνει μέχρι σήμερα και θα κάνει μετά τις δύο τα ξημερώματα κ.Τσιγάνης με τους συναδέλφους του βοηθούν “αυτούς που κατασκευάζουν τα όργανα που θα φέρει το σκάφος της ευρωπαϊκής αποστολής HERΑ, να σχεδιάσουν τη στρατηγική παρατηρήσεων ώστε να βελτιστοποιήσουν το αποτέλεσμα”.

Η σημασία της αποστολής και πως, μπορούμε να δούμε ζωντανά από τη γη το «χτύπημα» του αντι-«Αρμαγεδών»

“Είναι σημαντικό να δείξουμε ότι την συγκεκριμένη τεχνολογία (σ.σ. που δυνητικά θα μπορούσε να γλιτώσει τον πλανήτη από μία σύγκρουση με μετεωρίτη) την έχουμε και αυτό που θα γίνει μπορούμε να το επαναλάβουμε εάν χρειαστεί κάποια στιγμή. Το συγκεκριμένο πείραμα δεν είναι κάτι που μπορείς να κάνεις κάθε ημέρα. Έχεις προσεκτική επιλογή του στόχου, προσεκτικό timing, συγκεκριμένη χρονική στιγμή που πρέπει να γίνουν όλα. Σε οποιοδήποτε πρότζεκτ δουλεύουν χιλιάδες άνθρωποι για περίπου επτά χρόνια”, απαντά ερωτηθείς για την κρισιμότητα της επιτυχίας της αποστολής του DART o Δρ. Κλεομένης Τσιγάνης.

Την ίδια ώρα, αυτό που είναι συγκλονιστικό για το ευρύτερο κοινό, είναι πως αυτό το κρίσιμο ‘χτύπημα’ της μοναδικής διαστημικής αποστολής, θα μπορούμε να το δούμε όλοι. “Για σήμερα, και όσους μείνουν ξύπνιοι θα υπάρχει και live εικόνα από την κάμερα του σκάφους, την ώρα που επιχειρείται η πρόσκρουση με τον αστεροειδή. Θα μπορεί να βλέπει κανείς το DART να προσεγγίζει τον στόχο με την εικόνα να σβήνει μόλις 30 δευτερόλεπτα πριν από την πρόσκρουση, μια εικόνα του livefeed με την ονομασία Drake (“Δράκος”) ξεχωριστή από την ζωντανή εκπομπή που έχει η NASA στο NASA TV”, αναφέρει για το κοσμικό event που αναμένεται σε μερικές ώρες, ο καθηγητής Αστροφυσικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης.

Σωτήρης Κυριακίδης