Είκοσι έξι χρόνια στα επιθετικά ελικόπτερα, περισσότερες από 2500 ώρες χειριστής μέσα στο θωρακισμένο κόκπιτ των «Ινδιάνων» Apache AH-64 και, κυρίως, από τους λίγους που επιλέχθηκαν κι έζησαν την εναέρια επανάσταση του Ελληνικού Στρατού από την αρχή.
Ο λόγος για τον συνταγματάρχη ε.α της Αεροπορίας Στρατού Βασίλειο Βασιλείου, ο οποίος είχε την τιμή, όπως σεμνά τονίζει, να υπηρετήσει από το 1995 -και από την πρώτη ημέρα- στο 1ο Τάγμα Επιθετικών Ελικοπτέρων, ενώ στη συνέχεια συμμετείχε και στη «γέννηση» του 2ου Τάγματος Επιθετικών Ελικοπτέρων της Αεροπορίας Στρατού των ελληνικών Ε.Δ., όταν αυτό συστάθηκε με τα καινούργια επιθετικά ελικόπτερα τα Apache AH-64D. Αποτελεί, μάλιστα, στις τάξεις των αξιωματικών του συγκεκριμένου όπλου, έναν από τους θρύλους των χειριστών επιθετικών ελικοπτέρων στην Ελλάδα. Μέχρι την ημέρα που αποστρατεύτηκε, πριν από δυο χρόνια, ο συγκεκριμένος αξιωματικός αποτέλεσε έναν από τους χειριστές στους οποίους στηρίχθηκε η χρήση των προηγμένων επιθετικών ελικοπτέρων στην Ελλάδα αλλά και η εκπαίδευση των επόμενων γενεών χειριστών επιθετικών ελικοπτέρων.
Ο ίδιος, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ «Πρακτορείο 104,9 FM» και στην ειδική ραδιοφωνική εκπομπή στρατιωτικής και διαστημικής τεχνολογίας «Ειδικές Αποστολές», περιγράφει «μια ολόκληρη ζωή στον αέρα», μέσα από τις πτήσεις του στα χειριστήρια των κορυφαίων επιθετικών ελικοπτέρων της Ελλάδας.
Οι «The Right Stuff» των χειριστών Apache
Το ξεκίνημα στον νέο τύπο αποτέλεσε «ένα άλμα στο άγνωστο» για εκείνη την πρώτη φουρνιά χειριστών, εξηγεί ο κ. Βασιλείου. Δεν είχε άλλωστε ούτε ο ίδιος, όπως και πολλοί από τους αρχικούς της φουρνιάς «The Right Stuff» χειριστές Apache πολλά χρόνια που υπηρετούσε στην Αεροπορία Στρατού, όταν εμφανίστηκε μια αλλαγή καριέρας συνταρακτική. «Ήμουν ένας μικρός σε ηλικία, εκείνη την εποχή, χειριστής, με τέσσερα-πέντε χρόνια παρουσία στα ελικόπτερα αφού είχα αποφοιτήσει από τη Σχολή το 1991 και είχα μερικά χρόνια εμπειρίας στα μεταφορικά ελικόπτερα. Τότε -κάτι που με ξάφνιασε- προτάθηκα, εάν το επιθυμούσα, από τον διοικητή της διμοιρίας CH-47 Chinook του 2ου Τάγματος Ελικοπτέρων στα Μέγαρα, για τα Apache, κάτι που δεν περίμενα πως θα καταφέρω, όταν ξεκινούσα την καριέρα μου στη Σχολή. Ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα!», θυμάται ο συνταγματάρχης Αεροπορίας ε.α, μιλώντας για το ξεκίνημα της εποχής Apache στην Ελλάδα.
Πώς ήταν όμως να πετάει κανείς, για πρώτη φορά, μια τέτοια σύγχρονη αλλά απαιτητική ιπτάμενη μηχανή; «Ήταν κάτι μαγικό. Βρισκόμουν πια στον αέρα. Το πιο μαγικό πράγμα που έχω βιώσει ποτέ στη ζωή μου», ομολογεί ο κ. Βασιλείου. Ο χειριστής της ομάδας των πρώτων από τους πρώτους «Απάτσι» στην ιστορία των ελληνικών ΕΔ γυρνά το ρολόι στον Σεπτέμβριο του 1990 και την πρώτη του πτήση εθισμού στην Αμερική και εξιστορεί: «Η αίσθηση του “ καινούργιου”. Αυτή την αίσθηση δεν μπορώ να την περιγράψω με λόγια. Το συναίσθημα ήταν τόσο μεγάλο, όταν μπήκα για πρώτη φορά μέσα στο Apache, που δεν περιγράφεται. Καθώς το θεώρησα πολύ μεγάλη ευλογία να έχω αυτή την τιμή, θεώρησα υποχρέωσή μου να το μάθω όσο καλύτερα γίνεται. Ήξερα πως εάν δεν τα μάθω στην εκπαίδευση εκεί στις ΗΠΑ, δεν θα τα μάθω ποτέ τόσο βαθιά. Έτσι, με το που μπήκα μέσα στο πιλοτήριο, είχα μια τεράστια θέληση να μάθω και το παραμικρό, να πάρω τα πάντα από τους εκπαιδευτές-γκουρού του αμερικανικού στρατού. Μπαίνοντας μέσα στο ελικόπτερο αυτό για πρώτη φορά, αισθανόμουν μαχητής. Κάθεσαι μπροστά ή πίσω από τον άλλο χειριστή, όχι δίπλα στον άλλον, όπως γίνεται στα μεταφορικά ελικόπτερα. Αισθανόσουν, λοιπόν, εκείνη την πρώτη στιγμή καθαρά μαχητής. Με αυτό το μέσο, έλεγες μέσα σου, πας και πολεμάς…», περιγράφει ο κ. Βασιλείου.
Στα βαθιά από το πρώτο βήμα
Για τον ίδιο και τους συναδέλφους του, η αρχή αυτή συνέπεσε με έναν εθνικό συναγερμό. «Με την παραλαβή των ελικοπτέρων είχαμε τα Ίμια, ένα γεγονός που στιγμάτισε και όλη την καριέρα μου στα επιθετικά ελικόπτερα μέχρι τη λήξη της. Ζήσαμε άμεσα αυτό. Με το που παραλάβαμε τα Apache, οι χειριστές ήμασταν με την εκπαίδευση από τις ΗΠΑ, με λίγες ώρες, και καλούμασταν πλέον να αντεπεξέλθουμε σε αυτή την κρίση. Οφείλω βέβαια να πω ότι το ηθικό ήταν τόσο υψηλό που, παρά τις σχετικά περιορισμένες ώρες πτήσης, εκτιμώ πως είχαμε καταφέρει να φτάσουμε σε τέτοιο επίπεδο που θα μπορούσαμε να κάνουμε τη μέγιστη “ ζημιά”, εάν γινόταν κάτι που θα επηρέαζε την πατρίδα μας», τονίζει ο πολύπειρος χειριστής. Εξηγεί δε, πως το επίπεδο αποτελεσματικότητας σε τόσο πρώιμο χρόνο εκείνη την περίοδο ήταν αποτέλεσμα «της υψηλού επιπέδου ατομικής εκπαίδευσης πτήσεων», κάτι που βοήθησε σε ένα γρήγορο δέσιμο των πληρωμάτων.
Εκείνη την περίοδο, το φθινόπωρο του 1995, είχαν αρχικά παραληφθεί τα έξι από τα 20 ελληνικά Apache AH-64Α+ με τα υπόλοιπα να φτάνουν τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. «Αυτό σημαίνει», λέει, «πως η κρίση των Ιμίων, που έλαβε χώρα τον Γενάρη του 1996, συνέβη δύο μόλις μήνες μετά τις παραλαβές των ελικοπτέρων. Εμείς είχαμε ξεκινήσει τις πτήσεις για την ανανέωση των γνώσεων μας μαζί με Αμερικανούς εκπαιδευτές σε ελληνικό έδαφος και ήδη πετούσαμε και με αυτούς αλλά και με τους δικούς μας εκπαιδευτές ώστε να γίνει η εκμάθηση όλων των συστημάτων και να μπούμε μετά ως επιχειρησιακά πληρώματα στα ελικόπτερα, ενώ ετοιμάζονταν και να “ βγουν” τα πληρώματα που ως δυάδες θα επάνδρωναν το κάθε επιθετικό ελικόπτερο, έτσι ώστε, εάν αυτό κάποτε απαιτούνταν, να κάνουμε την αποστολή μας. Ήταν στιγμές έντονες, χαραγμένες στη καρδιά όλων μας. Ήταν θεωρώ η πιο έντονη περίοδος που ζήσαμε ποτέ οι χειριστές του 1ου Τάγματος Επιθετικών Ελικοπτέρων. Ο συνάδελφος μου στην Αεροπορία Στρατού – ο… παρτενέρ μου όπως αποκαλούσαμε ο ένας τον άλλο, Γιάννης Χαμίτης, με τον οποίο με όρισαν ως πλήρωμα, μου είχε πει χαρακτηριστικά: «εγώ θα σε πάω και θα σε φέρω με ασφάλεια. Από εσένα θέλω αν απαιτηθεί, δεκαέξι πυραύλους στον στόχο…».
Δύο χειριστές που λειτουργούν σαν ένα, μέσα σε μια ιπτάμενη αρματωσιά
«Το ελικόπτερο είναι ένα μέσο που καλείται να πάει εκεί όπου δεν μπορεί να πετάξει η Πολεμική Αεροπορία. Μετά από εκείνη την περίοδο εξελιχθήκαμε. Άρχισαν να κατασταλάζουν τακτικές, να βλέπουμε μέσα από καθημερινές ασκήσεις ομάδας ή διμοιρίας επιθετικών ελικοπτέρων το πώς μπορούμε να επιχειρούμε με μια ιπτάμενη πλατφόρμα οπλικών συστημάτων, ένα “ ιπτάμενο άρμα”, χρησιμοποιώντας τακτικές καταδρομέων. Το ελικόπτερο αυτό πετάει με δύο. Και οι δύο είναι απαραίτητοι και ο δύο κάνουν σημαντική δουλειά σε όλη τη διάρκεια της πτήσης. Μπορούν να το πετάξουν φυσικά και οι δύο, την ώρα όμως της μάχης ο ένας το πετάει και ο άλλος πολεμάει. Μάλιστα, ο πιο σημαντικός -κατά τη δική μου άποψη- είναι αυτός που πολεμάει μπροστά», περιγράφει ο Έλληνας άσος χειριστής επιθετικών ελικοπτέρων.
«Το σύνθημά μας – και δικό μου προσωπικό μότο όλα τα χρόνια, είναι πως σκοπός μας είναι σε μια αποστολή: “να διώξουμε τον εχθρό”. Το πώς θα το κάνουμε, είναι θέμα δικό μας αλλά αυτή είναι η αποστολή», σημειώνει ο πολύπειρος χειριστής της Αεροπορίας Στρατού. Ερωτηθείς για το εάν σε αυτό το επάγγελμα μετρά κάποιο έμφυτο ταλέντο στον χειρισμό τέτοιων πολύπλοκων πτητικών μέσων, ο Έλληνας «Απάτσι» εξηγεί πως κανείς είτε μπορεί είτε όχι να είναι αποτελεσματικός ως χειριστής: «Αυτό θα φανεί από την αρχή αφού από νωρίς θα γίνει αντιληπτό το εάν μπορεί ή δεν μπορεί κανείς ώστε να κάνει καριέρα ως χειριστής ελικοπτέρου. Αν δεν ισχύει, καλό είναι να κάνει κάτι άλλο στην καριέρα του. Χειρίζεσαι άλλωστε ένα μέσο πανάκριβο, όπως τα ελικόπτερα του Στρατού Ξηράς, που ανήκει στο Δημόσιο. Δεν είναι κάτι δικό σου αλλά περιουσία του ελληνικού λαού», υπογραμμίζει ο κ. Βασιλείου.
Μια πτήση και μια αποστολή με ένα τέτοιο μέσο είναι θέμα εσωτερικής δύναμης, όπως τονίζει με έμφαση ο χειριστής-θρύλος των ελληνικών επιθετικών ελικοπτέρων Apache AH-64. «Για να το κάνει αυτό το πράγμα, πρέπει και να το θέλει. Δεν είναι ότι βρέθηκε στον αέρα σαν επιβάτης, αυτό το κάνει ο καθένας. Το να είσαι εσύ στα χειριστήρια είναι κάτι που πρέπει να το θέλεις αφού μπορεί κανείς να ανακαλύψει γρήγορα πως έχει φόβο, π.χ με το ύψος. Στη δική μου περίπτωση ήταν κάτι που ήθελα από μικρός. Ήταν το παιδικό μου όνειρο το να βρεθώ στον αέρα. Και το κατάφερα», εξομολογείται ο συνταγματάρχης ε.α της Αεροπορίας Στρατού, που έζησε ως χειριστής της πιο σύνθετης και απαιτητικής επιθετικής εναέριας μηχανής με έλικες που έχει κατασκευαστεί στην ιστορία.
Σε ποιο επίπεδο βρίσκονται οι Έλληνες χειριστές Apache AH-64 συγκρινόμενοι με τους συναδέλφους τους σε άλλες χώρες; «Όταν πήγα για δεύτερη φορά στις ΗΠΑ ώστε να βγάλω το Σχολείο Εκπαιδευτών το 2001, στον τύπο Α+ αρχικά, εκεί κατάλαβα ακόμα καλύτερα το πόσο έξυπνος λαός είμαστε. Είμαστε ένας πολύ έξυπνος λαός και έχουμε -μπορώ να πω από την εμπειρία μου εκεί τότε- τεράστιες δυνατότητες αφού έχουμε ποιοτική και όχι ποσοτική δύναμη στον τομέα αυτό στις Ε.Δ. Σε ό,τι αφορά τα Apache θεωρούμαστε εφάμιλλοι και των ΗΠΑ και του Ισραήλ, δύο χώρες που έχουν και εμπειρία σε πολέμους και επιχειρήσεις, χωρίς καν να έχουμε πολεμήσει», σχολιάζει ο κ. Βασιλείου.
Πώς είναι λοιπόν σήμερα η ζωή χωρίς πτήσεις με ένα επιθετικό ελικόπτερο Apache AH-64 για τον συνταγματάρχη ε.α Βασίλειο Βασιλείου; «Δύσκολα. Όπως σχολιάζει και η σύζυγος μου συχνά, όταν με βλέπει στο σπίτι, είμαι όπως ένα ψάρι έξω από το νερό!», μαρτυρά με χιούμορ ο χειριστής, το στέλεχος της ομάδας των πρώτων «Ινδιάνων» με τις 2500 ώρες πτήσης σε Apache AH-64Α+ και AH-64D.
Σωτήρης Κυριακίδης