Θα μπορούσαν άραγε στη νέα εποχή του τυφώνα της Τεχνητής Νοημοσύνης, η Ελλάδα αλλά και η Θεσσαλονίκη να ταράξουν τα νερά σε τομείς υψηλής τεχνολογίας; Είναι όνειρο το να φτάσουμε πέρα από τα συστήματα ρομποτικής «made in Japan», να βλέπουμε «made in Thessaloniki» εταιρείες ρομποτικής να διαφημίζουν την πόλη εκτός συνόρων; «Ανοίξαμε το πρώτο γραφείο μας στη Θεσσαλονίκη πέρσι τον Σεπτέμβριο, υπάρχει ένα εξαιρετικό πανεπιστήμιο στην πόλη, ο κύριος συνεργάτης μας είναι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και έχετε να εξαιρετικό κέντρο ερευνών. Έχουμε υποστηρίξει ήδη κάποιες εταιρείες startups που έχουν βγει από αυτό το οικοσύστημα.
Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά την τεχνολογία της ρομποτικής, κατηγορία που είναι ιδιαίτερα δημοφιλής» απαντά, σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ «Πρακτορείο 104,9 FM» ο Φεντερίκο Μένα, διευθύνων σύμβουλος (CEO) του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας & Τεχνολογίας (EIT Digital).
Όπως, μάλιστα, τονίζει, η Θεσσαλονίκη εμφανίζει σημαντικές δυνατότητες στον τομέα της ρομποτικής.
«Εκτιμώ πως το οικοσύστημα της Θεσσαλονίκης είναι ένα εξαιρετικό οικοσύστημα και από την οπτική της τεχνολογίας αλλά και σε ό,τι αφορά το κομμάτι του επιχειρείν γιατί υπάρχουν και πολλές εταιρικές παρουσίες που φτάνουν στην πόλη, υπάρχουν και κάποιες νέες πρωτοβουλίες, κάποια τοπικά συστήματα incubators, ενώ βλέπουμε ιδιαίτερη όρεξη στην πόλη» εξηγεί ο κ. Μένα. Υπογραμμίζει, δε, πως αυτό που κάνει η Θεσσαλονίκη στον τομέα της τεχνολογίας είναι «πολύ σημαντικό για την Ελλάδα» αλλά και για τη σύνδεση της πόλης με τα Βαλκάνια, κάτι εξίσου σημαντικό. Η σύνδεση, μάλιστα, σε επίπεδο τεχνολογίας της πόλης με τη Βουλγαρία, κατά την άποψη του CEO του EIT Digital, είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Όπως αναφέρει ο κ. Μένα, τα ψηφιακά ταλέντα σε γενικές γραμμές είναι πολύ καλά ανεπτυγμένα στη Θεσσαλονίκη, ενώ, όπως έχει παρατηρήσει, στην πόλη υπάρχει σημαντική εξέλιξη στις startups, με το κομμάτι της ρομποτικής να είναι αυτό στο οποίο υπάρχει ενδιαφέρουσα εξέλιξη. «Σε γενικές γραμμές η Ελλάδα είναι -εκτιμώ- δυνατή και στο κομμάτι του fintech, αλλά και στο κομμάτι της ρομποτικής βλέπουμε πολύ καλά παραδείγματα εταιρειών, οι οποίες βγαίνουν από την έρευνα που γίνεται στην πόλη» τόνισε ο CEO του EIT Digital.
Ο κ. Μένα εξηγεί, μάλιστα, πως η πανδημία της Covid έδειξε πως δεν χρειάζεται «να είσαι στη Σίλικον Βάλεϊ για να γίνεις η επόμενη unicorn εταιρεία» και τονίζει πως υπάρχει σημαντική παρουσία αριστείας στην Ευρώπη, αριστεία που λάμπει όχι σε εθνικό αλλά σε τοπικό επίπεδο, όπως συμβαίνει στη Θεσσαλονίκη. «Σε κάποιο βαθμό επιστρέφουμε αυτή την περίοδο στις συνεργασίες face to face αλλά υπάρχουν πολλά μαθήματα, τα οποία πήραμε μέσα από την πανδημία και ισχύουν ακόμη. Αν έχεις να μεταφέρεις την επαγγελματική πρότασή σου online μπορεί να βρίσκεσαι στη Θεσσαλονίκη, στο Σαν Φρανσίσκο ή στο Βερολίνο αλλά στην τελική, αυτό που μετράει είναι το pitch! Το να μεταφέρεις, δηλαδή, την ιδέα σου με καλό τρόπο. Αν είναι καλή, αν υπάρχει από πίσω περιεχόμενο, αυτή μπορεί να ταξιδέψει» επισημαίνει, στο μήνυμά του στους ανθρώπους τεχνολογίας της πόλης, ο CEO του EIT Digital. «Υπάρχει», προσθέτει, «και μία καινούργια γενιά που έρχεται και δεν θέλουμε αυτή η γενιά να αφήσει τη χώρα».
Ευρώπη: η μόνη ήπειρος όπου «αναμειγνύονται» η τεχνολογία και τα ανθρώπινα δικαιώματα
Την Ευρώπη όμως δεν την ξεχωρίζει από τον ανταγωνισμό άλλων οικονομικών δυνάμεων μόνο η τεχνολογία. «Ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι κάτι στο οποίο αυτή η Ευρώπη μπορεί να παίξει έναν σημαντικό ρόλο. Είμαστε η μόνη ήπειρος όπου “αναμειγνύονται” η τεχνολογία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ιδιωτικότητα, ασφάλεια και εμπιστοσύνη, όλες αυτές είναι λέξεις – κλειδιά σε ό,τι αφορά την τεχνολογία […] Πρέπει, όμως, να διαβεβαιώσουμε πως η Ευρώπη δεν θα μείνει πίσω σε όλα αυτά. Κατά την άποψή μου, η Ευρώπη έχει μια μεγάλη ευκαιρία καθώς έχουμε την καλύτερη επιστήμη, την καλύτερη τεχνολογία, την καλύτερη έρευνα στον κόσμο και αυτό συνέβαινε και στο παρελθόν. Από την άλλη, ωστόσο, χάναμε τις ευκαιρίες στο πώς να μεταμορφώνουμε αυτή την εξαιρετική επιστήμη σε εμπορική επιτυχία. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλές πρωτοβουλίες, όπως στην περίπτωση του ΕΙΤ, το οποίο αντιπροσωπεύω, που πραγματικά γεφυρώνουν αυτό το κενό. Και για το κοινό, υπάρχουν και εθνικές πρωτοβουλίες. Πιθανότατα, λοιπόν, αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια συνεκτική προσέγγιση, ώστε να φέρουμε κοντά τις προσπάθειες και να δημιουργήσουμε συνέργειες αλλά και ανταγωνισμό» σημειώνει ο κ. Μένα εκφράζοντας τη μεγάλη αισιοδοξία του για τις δυνατότητες της ευρωπαϊκής καινοτομίας.
«Φυσικά, ο υπόλοιπος κόσμος επίσης λειτουργεί έτσι και δεν λέω ότι π.χ. στις ΗΠΑ αναπτύσσονται τεχνολογίες χωρίς να υπάρχει σεβασμός προς τις αξίες, από την άλλη όμως αυτό γίνεται εκεί με μία προσέγγιση πελατοκεντρική. Στην Ευρώπη έχουμε μία προσέγγιση περισσότερο με κάτι που αφορά και βάζει στο κέντρο τον χρήστη. Αυτή είναι μία ακόμα ιδιαίτερη διαφορά, η οποία μου έρχεται στο νου, ανάμεσα στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο» εξηγεί ο CEO του EIT Digital.
Το αύριο της Τεχνητής Νοημοσύνης και η «Τεχνητή Νοημοσύνη των Συναισθημάτων»
Ο κ. Μέτα εκτιμά ακόμη πως η Ευρώπη θα πρέπει να ανταγωνιστεί καλύτερα. «Θα πρέπει να μάθουμε από τα λάθη μας. Για παράδειγμα σε ό,τι την πλατφόρμα. Είχαμε (σ.σ παλαιότερα) σε πάρα πολλές χώρες κάποιες πλατφόρμες social media, οι οποίες δεν “ανέβηκαν” σε μέγεθος, οπότε εξαφανίστηκαν με την εμφάνιση του Facebook που πήρε όλη την αγορά. Αυτό είναι που πρέπει να αποφύγουμε να συμβεί με την Τεχνητή Νοημοσύνη, αυτό που συνέβη με τις πλατφόρμες» τονίζει ο κ. Μένα και εξηγεί πως στην ΤΝ έχουμε θετικά ευρωπαϊκά μηνύματα.
«Είναι ενθαρρυντικό πως έχουμε περισσότερες εταιρείες Generative AI να γεννιούνται μέσα από την Ευρώπη, που τα καταφέρνουν στο παγκόσμιο επίπεδο -μία από αυτές είναι η Mistral AI όπως και η ElevenLabs. Νομίζω, λοιπόν, πως πρέπει να χρησιμοποιήσουμε με καλύτερο τρόπο την εξαιρετική επιστήμη που έχουμε εδώ στην Ευρώπη και με αυτό τον τρόπο να γινόμαστε παίκτες σε παγκόσμια επίπεδο. Το δεύτερο ατού μας είναι το ταλέντο, νομίζω ότι έχουμε τα καλύτερα ταλέντα. Κάναμε μία έρευνα στο ΕΙΤ Digital, όπου αναζητήσαμε να βρούμε ποιο ποσοστό των παγκόσμιο ταλέντων έχουν γεννηθεί στην Ευρώπη κι εδώ είναι περισσότερα από όσα έχουν γεννηθεί στις Ηνωμένες πολιτείες και στην Κίνα. Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε να τους κρατήσουμε στην Ευρώπη ή να προσελκύσουμε αλλά ταλέντα εδώ» εξηγεί ο κ. Μένα κάνοντας πολλαπλή αναφορά στο ζήτημα των αξιών.
«Είναι σημαντικό σε ό,τι αφορά τις αξίες, η τεχνολογία η οποία αναπτύσσεται με έναν τρόπο, αυτό να γίνεται ταυτόχρονα με τον σεβασμό στις ανθρώπινες αξίες, είναι κάτι που έχουμε στην Ευρώπη» υπογραμμίζει ο CEO του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας & Τεχνολογίας (EIT) Digital για να καταλήξει και σε μια «υποχρέωση» την Ευρωπαίων πολιτών που κοινωνικοποιούνται στη σύγχρονη εποχή: «πρέπει να καταστήσουμε βέβαιο πως υπάρχει μια γενική κατανόηση των βασικών ψηφιακών τεχνολογιών (σ.σ από το ευρύ κοινό). Όλοι θα πρέπει να κατανοούν κάποια βασικά ζητήματα που αφορούν την κυβερνοασφάλεια, την ΤΝ, γιατί αλλιώς δεν θα μπορούν να ζήσουν στον σημερινό κόσμο…» σημειώνει με έμφαση ο κ. Μένα.
Ο CEO του EIT Digital τονίζει, τέλος, πως στην Ευρώπη υπάρχει μια ευκαιρία και δεν πρέπει να χαθεί κι αυτός είναι ο τομέας του Emotion AI. «Αυτό μπορεί να είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό, π.χ στον τομέα της φροντίδας υγείας ή μπορεί να πολύ σημαντικό και στον κομμάτι των οικονομικών, εάν για παράδειγμα κάποιος είναι ιδιαίτερα αγχωμένος εξαιτίας των οικονομικών του, ή να εφαρμοστεί και στις έξυπνες πόλεις, εάν για παράδειγμα οδηγώ και υπάρχει αντίληψη πως είμαι ιδιαίτερα αγχωμένος γιατί το όχημα τρέχει με μεγάλη ταχύτητα κ.ο.κ. Είναι ένας πολύ σημαντικός τομέας τεχνολογίας, στον οποίο η Ευρώπη έχει κάτι το οποίο συνδέεται ιδιαίτερα σε μεγάλο βαθμό με τις αξίες μας» καταλήγει ο κ. Μένα.
Σωτήρης Κυριακίδης