Η θρυλική Dakota «Ποσειδώνας» που στέκει αγέρωχη στη Μίκρα της Θεσσαλονίκης επιστρέφει στους ελληνικούς ουρανούς…

Το ρεπορτάζ που, ανήμερα της γιορτής της Πολεμικής μας Αεροπορίας έγινε viral μέσα στην πρώτη ώρα δημοσίευσης του, έχει και πολλές ειδήσεις και μια πολύ ενδιαφέρουσα σύντομη αναφορά στη ιστορία του μοντέλου DC-3 που ξεκίνησε μετά από ένα σχετικά μακρύ τηλεφώνημα!

Μετά από το ανακατασκευασμένο μαχητικό Spitfire MJ75 και ιστορικό αεροσκάφος Harvard που επανήλθαν σε πτητική κατάσταση από το Ίδρυμα «Ίκαρος» για την ελληνική Πολεμική Αεροπορία στο Ηνωμένο Βασίλειο, ήρθε η ώρα να ξαναπετάξει στους ελληνικούς ουρανούς και η θρυλική Dakota 49-2622 «Ποσειδώνας» που χρόνια τώρα έστεκε αγέρωχη μέσα σ ένα υπόστεγο στις εγκαταστάσεις της Μίκρας.

«Και στην περίπτωση της Dakota 49-2622 «Ποσειδώνας» είναι άριστη για άλλη μια φορά η συνεργασία με την Πολεμική Αεροπορία της χώρας μας, που οδηγεί τις κινήσεις μας και έτσι καταφέραμε και έχουμε την έναρξη της τρίτης μας προσπάθειας για να βρεθεί ξανά στους ουρανούς ένα, διαφορετικό αυτή τη φορά, ιστορικό αεροσκάφος – θρύλος που υπηρέτησε τα ελληνικά φτερά. Εδώ και μήνες έγινε μια ευρεία κινητοποίηση και είμαστε έτοιμοι», δήλωσε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ο κ.Δημήτριος Κόλιας, αντιπρόεδρος και νόμιμος εκπρόσωπος Ιδρύματος «Ίκαρος». Μια ομάδα μηχανικών που ειδικεύεται στα ιστορικά αεροσκάφη και στον συγκεκριμένο τύπο , αφού συνεργάστηκε με εξαιρετικούς Έλληνες μηχανικούς έχει πια καταθέσει στο Ίδρυμα «Ικαρος» το πόρισμά της για την κατάσταση του αεροσκάφους.


Οι εξελίξεις για την Dakota 49-2622 «Ποσειδώνας»

Ανήμερα της εορτής της Πολεμικής Αεροπορίας ο κ.Κόλιας μεταφέρει την ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη για το εγχείρημα που θα αναλάβει αυτή η εξειδικευμένη ομάδα μετά την ολοκλήρωση των τυπικών διαδικασιών: Θα φροντίσει ώστε το Dakota 49-2622 να μεταφερθεί στις εγκαταστάσεις ειδικού εργοστασίου ιστορικών αεροσκαφών στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως είχε γίνει και με το Spitfire MJ755 που συμμετέχει πλέον στις στρατιωτικές παρελάσεις αλλά και με το Harvard για το οποίο η προσπάθεια βρίσκεται πλέον στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσης.

«Για το Dakota 49-2622 «Ποσειδώνας», το Ίδρυμα «Ίκαρος» έχει προγραμματίζει την παρουσία στην Ελλάδα μέσα στους πρώτους μήνες του 2024 μιας πολυπληθούς ομάδας ειδικών τεχνικών. Το προσωπικό αυτό με όλα τα απαραίτητα ανταλλακτικά, υλικά και εργαλεία συντήρησης θα εργαστεί με την πλήρη κάλυψη του Ιδρύματος για περίπου ένα μήνα. Μικρά τμήματα του συστήματος διεύθυνσης του αεροσκάφους που εκτιμάται πως θα πρέπει να ανακατασκευαστούν από ειδικευμένο προσωπικό θα σταλούν άμεσα στο Ηνωμένο Βασίλειο ώστε να μην χαθεί καθόλου χρόνος και να αφιχθούν πάλι πίσω στη Θεσσαλονίκη όταν η ομάδα θα ολοκληρώνει τις αναγκαίες εργασίες στην Μίκρα της Θεσσαλονίκης. Εκεί, και με την συνεργασία Ελλήνων ειδικών, η 49-2622 «Ποσειδώνας» θα ετοιμαστεί για να μεταφερθεί με ασφάλεια στο Ηνωμένο Βασίλειο και στο «Heritage Hangar» ώστε να ολοκληρωθεί η αποκατάστασή της και να επιστρέψει πάλι πίσω στην Ελλάδα και την Πολεμική Αεροπορία. Είμαστε πραγματικά περιχαρείς που οι Έλληνες θα δούνε στη συνέχεια και αυτό, το τρίτο ιστορικό αεροσκάφος, το θρυλικό μεταγωγικό που συμμετείχε στον πόλεμο της Κορέας να πετάει για όλους!», εξήγησε ο κ.Κόλιας.

«Η Dakota αυτή, είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από τα Spitfire και Harvard προ της ανακατασκευής τους» ανέφερε ο ίδιος και με την ολοκλήρωση των εργασιών σε Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο, όπως είπε, «θα βρει τη θέση της ως αρχηγός σχηματισμού σε πτήσεις που ονομάζονται Heritage Flights (σ.σ Πτήσεις Κληρονομιάς) και θα τιμά την ΠΑ της Ελλάδας. «Για το συγκεκριμένο αεροπλάνο ξέρουμε πια σε όλα τα επίπεδα τι γίνεται. Τι θα γίνει με τα ανταλλακτικά, που θα τα βρούμε, πως θα προχωρήσει το πρότζεκτ. Με την Dakota 49-2622 «Ποσειδώνας» η Ελλάδα θα φροντίσει ώστε να έχει κάτι που θα την τιμά και εντός της χώρας αλλά και εκτός σε αεροπορικά σόου και άλλες αεροπορικές συναντήσεις. Η σημαία της Ελλάδας και η αξιοσύνη της Πολεμικής μας Αεροπορίας και των στελεχών της, θα “μεταφερθούν” έτσι σε όλο τον κόσμο. Όσα κάνουμε έχουν αυτό τον στόχο: την ελληνική σημαία να κυματίζει υπερήφανα μέσα από την αεροπορική ιστορία της χώρας μας και όλους να τη βλέπουν. Η 49-2622 θα το πετύχει όπως(το πέτυχαν) τα Spitfire και Harvard με τον δικό της τρόπο!» τόνισε ο αντιπρόεδρος και νόμιμος εκπρόσωπος Ιδρύματος «ΙΚΑΡΟΣ». «Το έχουμε πει και άλλες φορές,η Θεσσαλονίκη, η Ελλάδα πρέπει να το έχει αυτό το αεροπλάνο…», σημείωσε με έμφαση και «θα γίνουν τα πάντα για να έρθει στην πλέον άριστη κατάσταση το αεροπλάνο προκειμένου να πετάει χωρίς προβλήματα για πολλά χρόνια».

Ήταν η “Ντακότα” το πιο σημαντικό αεροσκάφος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου;

Η ιστορία του μοντέλου DC-3 είναι συναρπαστική έστω και αν ξεκίνησε μετά από ένα σχετικά μακρύ τηλεφώνημα… Η εταιρία Douglas είχε από το 1934 σε παραγωγή το αεροσκάφος DC-2 και μάλιστα οι πωλήσεις πήγαιναν καλά με μεγάλες παραγγελίες από αεροπορικές εταιρείες. Η Douglas είχε δει το αεροσκάφος της σε όλα τα σημεία του πλανήτη να απογειώνεται από πρόχειρους διαδρόμους, περισσότερα από 100 DC-2 ήταν ήδη στον αέρα ενώ κάποιες χώρες πλήρωναν δικαιώματα στην αμερικανική εταιρεία για να παράγουν οι ίδιες αεροσκάφη με την άδειά της. Η επιτυχία έφερε… ιδέες και έτσι ο Cyrus Rowlett “C.R.” Smith, διευθύνων σύμβουλος της American Airlines από το 1934, σήκωσε μια ημέρα το ακουστικό και ξεκίνησε μια μεγάλης διάρκειας κλήση με τον Donald Wills Douglas Sr, ιδρυτή της Douglas Aircraft Company.

Η κλήση αυτή είχε σαν στόχο να πείσει τον Douglas να σχεδιάσει και να ετοιμάσει μια μακρύτερη έκδοση του DC-2 που αντί για 14 επιβάτες θα μπορούσε να μεταφέρει 21 ή 14 αεροπορικούς ταξιδιώτες σε… κρεβάτια. Αν και στην αρχή ο ιδρυτής της Douglas Aircraft Company δεν συμφωνούσε με την ιδέα, τελικά και μετά από την τηλεφωνική συνομιλία ετοιμάστηκε το νέο μοντέλο και μάλιστα σε δύο εκδόσεις, την DST (Douglas Sleeper Transport) με τις κλίνες και την κοινή επιβατική, ενώ το μοντέλο που πήρε τον κωδικό DC-3 μέσα σε τρία χρόνια έγινε το πιο δημοφιλές και πολυχρησιμοποιημένο αεροσκάφος στον κόσμο κι ένα από αεροσκάφη με τις περισσότερες πωλήσεις στην ιστορία. Σταθερό, όμορφο και γρήγορο, το DC-3 είχε μόνο ‘φίλους’…

Δύσκολα θα φανταζόταν οι δύο κατασκευαστές πως αυτό το δίωρο τηλέφωνο θα είχε σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία «του αεροσκάφους που κέρδισε τον πόλεμο», ενός από τα πιο σημαντικά αεροσκάφη του 2ου ΠΠ. Τη δεκαετία εκείνη η Αμερική είχε αρχίσει να παρατηρεί την αύξηση της στρατιωτικής ισχύος της ναζιστικής Γερμανίας και η κρίσιμη στιγμή για το κομψό DC-3 έφτασε όταν η Γερμανία εισέβαλλε στην Πολωνία το 1939.Αν και επίσημα ουδέτερες τότε, οι ΗΠΑ άρχισαν να ετοιμάζονται για να πολεμήσουν. Το 1941, μετά την ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, η Douglas Aircraft Company ξεκίνησε πλέον να παραδίδει την στρατιωτική πια έκδοση του DC-3, το Douglas C-47 Skytrain.

Με πιο ισχυρούς κινητήρες Pratt & Whitney R-1830 των 1.200 ίππων, ενισχυμένο δάπεδο, πιο ισχυρά σκέλη προσγείωσης, μεγαλύτερη πόρτα εμπορευμάτων, απάλειψη των καθισμάτων, αλλαγές στην ουρά ώστε να μπορεί να τραβάει ανεμόπτερα όπως και αλλαγές στα χειριστήρια, το αεροσκάφος αυτό είναι που θα μεταφέρει και θα παραδώσει από αέρος στα ευρωπαϊκά πεδία μάχης τους στρατιώτες των συμμάχων στην D-Day όπως και σε πληθώρα στρατιωτικών επιχειρήσεων, ειδικά στον Ειρηνικό Ωκεανό. Το C-47 ως στρατιωτικό μοντέλο μπορούσε να μεταφέρει μέχρι και 28 επιβάτες ή 6.000 λίβρες φορτίο με ταχύτητα 160 μίλια/ώρα για απόσταση 1.600 μιλίων.

Από τον Αρκτικό Κύκλο μέχρι της τροπικές ζούγκλες, τα έκανε όλα και πήγε παντού χωρίς καμία… αντίρρηση. Χαμηλά πάνω από τις θάλασσα, ψηλά στον αραιό αέρα των οροσειρών μέχρι και τα Ιμαλάια, δεν άφηνε καμία αμφιβολία εάν θα τα καταφέρει, στο πλήρωμα που ήταν στα χειριστήρια. Τόσο συχνά μάλιστα που το έβλεπαν στα πεδία μάχης οι στρατιώτες των συμμαχικών δυνάμεων που του έδωσαν το παρατσούκλι “Gooney Bird” αφού έμοιαζε να είναι τόσο πολυάριθμο όσο οι ομώνυμοι γλάροι. Το C-47 ήταν εξαιρετικά εύκολο, στρωτό και ήπιο στην πτήση με εξαιρετικές δυνατότητες χειρισμού όπως μαρτυρούν όλοι οι πιλότοι που πέταξαν μαζί του.

Τρόφιμα, εφόδια, προσωπικό, τα μετέφερε με αξιοσημείωτη άνεση, τραυματίες τους μετακίνησε με σταθερό πέταγμα μέχρι τα νοσοκομεία, ενώ αποτελεί και ένα από τα λίγα αεροσκάφη που είναι τόσο ευρέως αναγνωρίσιμο σε όλο τον κόσμο μετά από πολλές διαδοχικές γενιές ακόμη και αν δεν διαθέτουν ιδιαίτερες γνώσεις αεροπορικής ιστορίας. Τα νούμερα είναι αστρονομικά για το C-47 Skytrain: η Douglas Aircraft Company όπως και άλλες εταιρείες που είχαν αναλάβει παραγωγή κατόπιν αδείας, έφτασαν να παράξουν περισσότερα από 10.000 μέχρι το τέλος του Β Π.Π. Μάλιστα ο αριθμός ανεβαίνει στα 16.000 αεροπλάνα αν υπολογίσουμε στο σύνολο τα 607 πολιτικά DC-3, περίπου 5.000 αντίγραφα Lisunov Li-2 στην ΕΣΣΔ, όπως και 487 Showa L2Ds μοντέλα, παραλλαγή του C-47 με κινητήρες Mitsubishi Kinsei που παράγονταν στην Ιαπωνία. Η δε Pratt & Whitney κατασκεύασε περί τους 13.464 κινητήρες R-1830-90C. Μετά από το τέλος του Β Π.Π, ο στρατηγός Dwight D. Eisenhower ήταν αυτός που είπε: «τέσσερα όπλα μας βοήθησαν να κερδίσουμε τον πόλεμο. Το C-47 Skytrain/Dakota “Gooney Bird” μεταφορικό αεροσκάφος, το Jeep, το bazooka και η ατομική βόμβα».

Η ελληνική C-47 «Dakota» και η ιστορία

Η περίπτωση της ιστορικής Douglas C-47 Skytrain «Dakota» 49-2622 της Πολεμικής Αεροπορίας είναι ιδιαίτερη. Το 49-2622 είναι ένα από τα αεροσκάφη που πέταξαν από τον Νοέμβριο του 1950 όταν η Ελλάδα πήρε μέρος στον Πόλεμο της Κορέας στο πλαίσιο αποστολής των Ηνωμένων Εθνών με το ειδικό 13ο Σμήνος Μεταφορικών Αεροσκαφών. Η Ελλάδα συμμετείχε με οκτώ αεροσκάφη C-47 Dakota και 67 αξιωματικούς και οπλίτες ενώ μέχρι το το Μάιο του 1955 το 13ο Ελληνικό Σμήνος πραγματοποίησε 2.916 πολεμικές αποστολές μεταφοράς προσωπικού, αιχμαλώτων και εφοδίων, συλλογής πληροφοριών και μεταφοράς τραυματιών, κάτω από δυσμενέστατες συνθήκες, μεταφέροντας συνολικά 70.568 επιβάτες, 9.243 τραυματίες και καταγράφοντας 13.777 ώρες πτήσης. Ο «Ποσειδώνας» μάλιστα άντεξε μέσα από μια μεγάλη περιπέτεια εκεί. Το συγκεκριμένο αεροπλάνο έπαθε ζημιά στην Κορέα καθώς έπεσε στην πονηρή “παγίδα” της λασπωμένης ζούγκλας στην οποία είχε καταλήξει μετά από προσγείωση. Έλληνες τεχνικοί τότε μετέφεραν το αεροσκάφος μέχρι τις Φιλιππίνες ώστε να επισκευαστεί από τις ΗΠΑ, να «ξαναγεννηθεί» και στη συνέχεια να προσφέρει για χρόνια τις υπηρεσίες του στην ελληνική Πολεμική Αεροπορία.

Μια προσπάθεια γεμάτη από πάθος και αίσθημα τιμής της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας και του Ιδρύματος «ΙΚΑΡΟΣ» η μοίρα το ήθελε αυτή την εποχή να δώσει μια νέα, τρίτη περίοδο ζωής στην 49-2622 «Ποσειδώνας» που βρίσκεται στην Θεσσαλονίκη. «Τελικά οι ιπτάμενοι “θρύλοι” προσγειώνονται για λίγο πριν βρεθούν ξανά στο στοιχείο τους, τον ουρανό..! Θα τα καταφέρουμε να γίνει αυτό», σχολίασε ο αντιπρόεδρος του Ιδρύματος «Ίκαρος».

Σωτήρης Κυριακίδης